Dijete pre polaska u školu ne može da dobije zapaljenje slijepog crijeva, to je bolest starije djece
Nažalost to nije tačno!
Činjenica je da većina djece sa apendicitisom (to je medicinski naziv za zapaljenje “slijepog creva”) ima više od pet godina kada stigne kod hirurga. Ipak, to nije medicinsko pravilo, a izuzeci su brojni. Uopšte, statistika je od male koristi onima koji se u nju ne uklapaju. Svako dijete je 100% za sebe i svoje roditelje, ali i za ljekara koji ga liječi. Potpuno je jasno da i predškolci “imaju pravo” da se razbole od ove bolesti, a apendicitis definitivno nije “privilegija” starije djece.
- Bez visoke temperature nema upale slijepog creva, ona je obavezan pratilac apendicitisa
Većina djece zaista ima povišenu temperaturu tokom zapaljenja “slijepog creva”, ali ima djece kod koje to nije tako. Ovo uglavnom važi za stariju djecu koja mogu da “lokalizuju” infekciju. To se dešava kada fina trbušna maramica “opkoli” zapaljeni crvuljak (to je “slijepo crevo” – apendiks) i tako ne dozvoli da se infekcija proširi putem krvi. To lokalizovano zapaljenje može da prođe bez visoke temperature, ali je bol veoma jak pa djeca ipak brzo stignu do hirurga.
- Dovoljno je da hirurg “ispipa” trbuh da se postavi dijagnoza, to je bar lako
Nije lako postaviti dijagnozu apendicitisa!
To je relativno jednostavnije kod takozvanih tipičnih slučajeva, ali se ni tada hirurg ne oslanja samo na “pipanje” trbuha. Rade se najmanje dvije dodatne analize – krvna slika i pregled mokraće. One mogu pomoći ljekaru da postavi dijagnozu.
Kod netipičnih (“sumnjivih”) formi ove bolesti dijagnozu je veoma teško postaviti. Tada se “u pomoć” pozove ultrazvučni pregled trbuha koji može pomoći da se vidi da li je crvuljak (“slijepo crijevo”) otečen – upaljen. Ipak, ni to nije “apsolutna sigurnost”. Kada se pregled upotpuni odgovarajućim analizama i praćenjem djeteta donosi se važna odluka – da li pristupiti hirurškom intervenciji ili ne.
- Sljiepo crijevo nikada ne boli sa leve strane – to je sigurno nešto drugo
Nažalost, ovo nije baš tako!
Nekada se dešava da je crvuljak (apendiks) veoma dugačak i tako postavljen da ide “ulijevo”. Kada se takvo slijepo crijevo upali, bol se može lokalizovati i sa lijeve strane.
Dešava se i da neka djeca imaju jak bol u donjem lijevom dijelu trbuha, iako im je apendiks na desnoj strani (gdje mu je i mjesto). Tada se radi o takozvanom refleksnom bolu, koji se nalazi dalje od mjesta uzroka bola. Ipak, najveći broj djece sa refleksnim bolom, prije ili kasnije pokaže prstom i na donji dio desne strane trbuha, kao mjesto koje veoma boli.
Najrjeđi razlog “lijevostranog” bola kod djece sa zapaljenjem slijepog crijeva je anatomski postavljen apendiks u lijevoj polovini trbuha. To su djeca koja imanju “ispreturane” organe u tijelu, pa je sve što se normalno nalazi desno “prešlo” na lijevu stranu. Dakle svi organi su, kao slika u ogledalu, postavljeni suprotno od normalnog položaja. Ovaj fenomen je prilično rijedak, radi se o razvojnom (embriološkom) poremećaju ali i na njega mora da se misli.
- Proliv nikada ne ide sa zapaljenjem slijepog creva – to je sigurni znak neke druge bolesti
Ovo nije baš tako.
Ogromna većina djece sa prolivom ima enterolkolitis kao uzrok bola u trbuhu. Eneterokolitis je “obično” zapaljenje sluzokože tankog i debelog crijeva, dakle nije upala slepog creva (apendicitis). Infekcije crijeva (virusne ili bakterijske) najčešće idu sa prolivom, skoro po pravilu su praćene bolom u trbuhu. Kada dijete ima zapaljenje slijepog crijeva, obično ima zatvor, nekada normalnu stolicu, ali veoma rijetko proliv može biti pratilac apendicitisa.
Dakle, dijete sa upaljenim slijepim crijevom može da ima i proliv, obično se radi o duguljastom i neobično postavljenom crvuljku (apendiksu). On se nalazi sa desne strane, ali je postavljen pozadi i “naslanja” se na završni dio debelog crijeva (koji se stručno zove rektum). Kada se ovako postavljen apendiks upali on otekne i pritika ovaj dio crijeva pa se ono se brže prazni i nastane proliv. Ovaj scenario se ne odvija često, ali se ipak može desiti.
• Posle nekoliko mjeseci od operacije, dijete je ponovo zaboljelo u predjelu slijepog crijeva – malo žigne, pa prođe, ali ponekad jako zaboli. Mora da se bolest vratila.
Srećom, ovo je nemoguće! Apendiks (crvuljak – slijepo crijevo), kada se jednom hirurški odstrani, ne može da ponovo “poraste”! Pa šta onda boli.
Obično bole priraslice koje su nastale tokom zapaljenja apendiksa, ali se nerijetko javljaju i poslije otvaranja trbušne duplje. Pritaslice su u stvari “trake” vezivnog (ožiljnog) tkiva koje nastaju ka jedna vrsta odbrane od zapaljenja i hirurške traume. One mogu pritiskati okolne nerve koji prenose bolni nadražaj. Ti su bolovi povremeni, probadajući, kratkotrajni. Prije i poslije “bolne epizode” dijete se normalno ponaša, živahno je i veselo, i nikada nema povišene temperature.
Daleko rjeđe se radi o opasnim priraslicama koje pritiskaju crijevo i onemogućavaju normalno “proticanje” crijevnog sadržaja. To je ileus (“vezana crijeva”), a radi se o veoma ozbiljnoj bolesti. Tada dijete ječi od bolova, koji su sve jači i učestaliji, trbuh je tvrd a dijete brzo “propada” i gubi živost i raspoloženje. Srećom, ovo se veoma rijetko dešava.
mojpedijatar.rs
